namen en nummers tilburg
april -september 2021
In 2021 herdachten we ruim 140 Joodse Tilburgers die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd uit onze stad. We maakten samen met Tilburgers een tijdelijk monument in het Spoorpark, iedereen kon mee doen. Deelnemers aan deze herdenking ontfermden zich over één van de slachtoffers en maakten thuis voor hem of haar een naambordje dat we gebruikten bij een herdenkingsritueel. Dit vond plaats op 3 september 2021 in het Spoorpark. De deelnemers legden het naambordje uiteindelijk op een grote plattegrond van Tilburg. Zo werden de buurtbewoners van toen symbolisch thuisgebracht. Want – zo vinden wij – ze horen bij ons en dit pijnlijke deel van onze geschiedenis.
vrijdag 3 september
15.00 -18.00 uur naambordjes neerleggen
18.30-19.00 uur gezamenlijke herdenking met muziek
plaats: Spoorpark, voor het T-huis
De joodse François Busnac was circusartiest en woonde met zijn gezin in de Coeck van Aelststraat, bij het Wilhelminapark. In 1943 werd hij opgepakt door de chef van de SD, Piet Gerrits. Theatermaker en circusartiest René Hildesheim maakt een mini-vertel-voorstelling met circuselementen over Busnac en zal deze voorstelling een aantal maal spelen op 3 september, in het Spoorpark.
Kamerkoor Ad Parnassum, onder leiding van Anthony Zielhorst trad op 3 september op. Zij zongen op meerdere momenten in de middag de namen van Joodse slachtoffers en zongen enkele stukken tijdens de afsluiting van 18.30 uur tot 19.00 uur.
De in Tilburg wonenende Peruaanse componist Bruno Culotti componeerde muziek voor deze herdenking die werd uitgevoerd door de Colombiaanse saxofonist David Bello Arcos. Beiden hebben net hun master aan het Tilburgs conservatorium afgerond.
Kunstproject
Namen en nummers Tilburg komt voort uit het Amsterdamse project Namen en Nummers waarmee sinds 2012 jaarlijks de weggevoerde Joden uit de Oosterparkbuurt worden herdacht. ‘Uit het donker naar het licht’ is het leidmotief van artistiek leider Ida van der Lee. Alles wat er niet mag zijn, wat taboe is, dat weggestopt is, kan rekenen op haar aandacht. Het ritueel is op een zorgvuldige manier door de kunstenaar ontwikkeld en vormgegeven.
Na de Oosterparkbuurt gaat Verhalis nu ook in Brabant herdenkingen organiseren.
3 september
3 september is een beladen datum. Toen werden de Tilburgse joden vermoord in Auschwitz, die 7 dagen eerder vanuit Tilburg per trein gedeporteerd werden. In het spoorpark ligt een stuk spoor waar we rondom heen de ceremonie hebben vormgegeven.
Partners
Ida van der Lee, initiatiefnemer Namen en Nummers, beeldend kunstenaar
Erfgoed Brabant, Frank van Doorn, Arnoud-Jan Bijsterveld
Art-Fact, Judith Ensel,
Stadsmuseum Tilburg, Petra Robben
Guus Voermans, beeldend kunstenaar
Met dank aan