namen en nummers brabant

Zondag 1 september vond de herdenking 'Namen en Nummers Brabant' plaats. Brabanders uit alle hoeken van de provincie herdachten een Holocaustslachtoffer uit hun woonplaats waarvoor ze een naambordje en een herdenkingspagina hadden gemaakt.

Tussen 2021 en 2024 ontwikkelden we in diverse Brabantse steden tijdelijke monumenten voor de Holocaustslachtoffers. Dit doen we steeds samen met de inwoners van de stad.

De herdenking vond plaats in de Citadel in 's-Hertogenbosch op het terrein van het Brabants Historisch Informatie Centrum BHIC. De deelnemers lieten bij aankomst hun telefoon en huissleutels achter om zo met meer aandacht de rituele reis te kunnen maken. De huissleutels en telefoon staan ook symbool voor de spullen en de identiteit die afgenomen werd. Daarna kreeg iedereen de oproepbrief te lezen die de meeste joden in Brabant op 27 augustus kregen uitgereikt door de lokale politie, een oproep om zich de volgende dag op het station te melden voor 'arbeidsverruiming in het buitenland'. In werkelijkheid werden de meeste mensen die aan de oproep gehoor gaven gedeporteerd naar Auschwitz en daar 5 dagen later vergast.

De rituele reis liep langs een spoorrails van krijt met onderweg briefjes die door slachtoffers uit de trein waren geworpen, gericht aan achtergebleven familie.

Onderweg was er een plek onder de boom om naar verhalen te luisteren van René Hildesheim en om je eigen verhaal te vertellen. Er was muziek van Roger Moreno, David Bello Arcos en Projectkoor Brabant die delen speelden uit het Requiem voor Auschwitz.

De gezamenlijke herdenking begon met een dansperformance van Panama Pictures op muziek van Strijbosch en van Rijswijk. Daarna vertelden nabestaanden Max Loewenstein en Sheila Meinhardt een persoonlijk verhaal over hun omgebrachte familieleden uit Eindhoven en Woonwagenkamp de Zwaaikom. De Rabbijn zong het gebed het Jizkor en Projectkoor Brabant het Kyrie uit het Requiem voor Auschwitz. Stadsdichter Kelly Verdonk droeg een gedicht voor.
Lees hier het gedicht.
Van iedere woonplaats legde een vertegenwordiger een naambordje op de plattegrond en spak de naam nogmaals uit. Gedeputeerde Bas Maes, bisschop de Korte, burgemeesters Buijs-Glaudemans uit Oss en Eiko Smid uit St. Michielsgestel en wethouder Thomas Tuerlings uit Helmond. Ook waren er drie kinderen van de L.W.Beekmanschool uit 's-Hertogenbosch, een school waar vandaan in de oorlog veel Joodse kinderen zijn weggehaald.

Kunstproject

Namen en Nummers Brabant komt voort uit het landelijke project Namen en Nummers waarmee sinds 2012 de slachtoffers van de Holocaust worden herdacht. ‘Uit het donker naar het licht’ is het leidmotief van artistiek leider Ida van der Lee. Alles wat er niet mag zijn, wat taboe is, dat weggestopt is, kan rekenen op haar aandacht. Het ritueel is op een zorgvuldige manier door de kunstenaar ontwikkeld en vormgegeven.

Na de Oosterparkbuurt organiseerde Verhalis de afgelopen jaren ook herdenkingen in Tilburg, Breda en Eindhoven.

28 augustus

28 augustus is een beladen datum. Op die datum, nu ruim 80 jaar geleden, moesten de Brabantse joden zich melden voor transport naar de concentratiekampen. De meesten van hen die daar gehoor aan gaven, werden op 3 september 1942 in Auschwitz vermoord. Daarom organiseren we in Brabant de herdenkingen tussen 28 augustus en 3 september. In 2024 is dat dus op 1 september in de Citadel van ‘s-Hertogenbosch.

Partners en subsidienten Brabant